Corona Virus Desk

CORONAVİRÜS ( COVID-19) // TİCARİ FAALİYETLERİ ETKİLEYEN HUKUKİ TEDBİRLER 23 04 2020
23/04/2020

12 Mart 2020 tarihinden bu yana Covid-19 pandemisi nedeni ile alınan tedbirler çerçevesinde ticaret şirketlerini ilgilendiren hukuki düzenlemeleri kronolojik sıra ile aşağıda özetlemekteyiz. 23/04/2020 

12/03/2020
Sınır Kapılarında Tedbirler

• Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 12/03/2020 tarihli ve 5316406 sayılı Coronavirüsü nedeniyle Gümrük Kanunu’nun 46. Maddesi Kapsamındaki Sürelere İkinci Ek Süre Talebi Konulu yazısı ile; İran ve Irak’a açılan kara hudut kapılarındaki tedbirler kapsamında Gümrük Kanunu’nun 46. Maddesindeki gümrüğe sunulan eşyanın işlemlerinin tamamlanması için ek süre taleplerinin Gümrük Yönetmeliği’nin M.31/3 çerçevesinde mücbir sebep olarak değerlendirilerek Gümrük Müdürlüğü’nce sonuçlandırılması gerektiğine değinilmiştir.

13/03/2020
Fuarlar
• Ticaret Bakanlığı Türkiye’de düzenlenmesi planlanan ulusal ve uluslararası fuarların 01/05/2020 sonrası dönemine ertelendiğini duyurmuştur.
14/03/2020
İran’la ve Bulgaristan’la Kara Taşımacılığı
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanı, İran ile olan demir ve karayolu ulaşımını kesildiğini, Sofya demiryolu hizmetinin durdurulduğunu açıklamıştır.

16/03/2020
Sınırlarda ve deniz yolu taşımacılığında muhtelif tedbirler

• Ticaret Bakanı İran ve Irak sınırlarının geçici olarak kapatıldığını, gümrük kapılarında gerekli sağlık önlemlerinin alındığını, Sarp gümrük kapısının 24 saat çalışır hale getirildiğini, Irak ile ticaretin tampon bölgede TIR’ın bırakılarak temassız şoför
değişimi ile devam ettirildiğini, İtalya ve Fransa'ya Ro - Ro ile giden araçların o ülkedeki çekiciler ile insan teması olmaksızın sevk edildiğini, yeni güzergah yollarının planlandığını belirtmiştir.
• T.C. Ulaştırma Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü, “Corona virüs (Covid-19) Tedbirleri” konulu, 2020/2 Sayılı Genelgesi ile uluslararası sefer yapan gemi ve deniz aracı ilgililerinin bildirimlerinin 48 saat önceden gerçekleştirilmesi, gemilerin son 14 gün içinde uğradığı limanların tespit edilerek gerekenin yapılması gibi önlemler alındığı belirtilmiştir.

17/03/2020
Bankalara tanınan likidite imkanları ve reeskont kredileri

• Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası 2020-15 ve 2020-16 sayılı kararları ile para politikası dahil olmak üzere, bankalara tanınan likidite imkanlarına ve reeskont kredilerine ilişkin düzenlemeler yapmıştır.

18/03/2020
Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi

• Cumhurbaşkanı tarafından, 19 Maddelik “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” açıklanmış ve bu paket için 100 milyar TL’lik kaynak ayrıldığı belirtilmiştir.
Paket içerisindeki bazı önemli hususlar;
- Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemelerinin 6’şar ay ertelemesi;
- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilmesi,
- Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesinin sağlanması,
- Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin sürelerinin 3 ay ertelenmesi,
- Esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesini temin edilmesi, Kısa Çalışma Ödeneğinin devreye alınması, istihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresinin 4 aya çıkartılmasıdır.
Açıklanan ekonomik paketle ilgili Yasa ve düzenlemeler kısa sürelerde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve girmektedir.

19/03/2020
Haydarpaşa Limanına uzaktan başvuru

• TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Liman ve Feribot Yönetimi Dairesi Başkanlığı Haydarpaşa Liman İşletme Müdürlüğü Personel ve İdari İşler Müdürlüğü; Haydarpaşa Liman İşletmesi Müdürlüğü’ne elden evrak alınmayacağı, evrak ve müracaatların mail veya faks ile yapılabileceğini duyurmuştur.

20/03/2020
İlan edilmiş Genel Kurulların iptali

• Ticaret Bakanlığı genel kurul toplantı tarihi ilan edilen Şirketlerin genel kurul toplantısının yönetim kurulunun alacağı bir kararla iptal etmesine ve elektronik genel kurul yapılmasına ait düzenlemelere ilişkin bir duyuru yapmıştır.
Lisanslı depolardaki bazı tarım ürünleri için destek ödemeleri
• Lisans Alarak Faaliyet Gösteren Depolarda Muhafaza Edilen Tarımsal Ürünler İçin Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2020/5) ile; Lisanslı depolarda muhafaza edilen buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, çeltik, pirinç, mercimek, nohut, fasulye, bezelye, ayçiçeği, pamuk, fındık, zeytin, zeytinyağı, kuru kayısı, antep fıstığı, kuru üzüm ve kuru incir için kira, ilave kira, nakliye, analiz ücreti için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından destekleme ödemesi yapılacağı düzenlenmiştir.
Dijital hizmet sağlayıcılarının vergilendirilmesi
• Dijital Hizmet Vergisi Kanunu kapsamında mükellef ve dijital hizmet sağlayıcısı sayılanların elde edeceği kazancın vergilendirilmesi ile ilgili olarak açıklamaları içeren Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Ev Sahibi Ülke Anlaşmasının onaylanması
• Kasım 2018 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) Arasında IFAD Ülke Ofisi-Doğu Avrupa ve Orta Asya Merkezi Kurulmasına İlişkin Ev Sahibi Ülke Anlaşması’’nın onaylanması uygun bulunmuştur.
Toplantı ve aktivitelerin ertelenmesi
• Cumhurbaşkanlığı’nın 2020/3 sayılı Genelgesi ile; tüm açık, kapalı alanlarda düzenlenecek bilimsel, kültüreli sanatsal ve benzeri toplantı veya aktivitelerin Nisan ayı sonuna kadar ertelenmesine karar verilmiştir.

21/03/2020
65 yaş üstü ve bazı hastalığı olan vatandaşlar için sokağa çıkma yasağı

• T.C. İçişleri Bakanlığı Genelgesi ile 24:00 itibari ile 65 yaş üzeri vatandaşlara, bağışıklık sistemi düşük, kronik akciğer hastalığı, astım, KOAH, kalp/damar hastalığı, böbrek, hipertansiyon ve karaciğer hastalığı olan vatandaşlara ve bağışıklık sistemini bozan ilaçları kullanan vatandaşlara sokağa çıkma yasağı getirilmiştir.

22/03/2020
Kamu çalışanları için esnek çalışma

• Resmi Gazete’de yayımlanan “Covid-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik İlave Tedbirler” konulu 2020/4 sayılı Genelge uyarınca; kamu çalışanlarına yönelik ilave tedbirler alınmış ve kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma yöntemlerinin uygulanabileceğine karar verilmiştir.
İcra ve iflas takiplerinin durdurulması
• 2279 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca bu tarihten itibaren yurt genelinde yürütülen icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına, taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, talep alınmamasına, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine, arabuluculuk toplantılarının ve duruşmaların ertelenmesine, sürelerin durdurulmasına karar verilmiştir.
Bankalar için yeni çalışma saatleri
• Türkiye Bankalar Birliği (TBB), tüm bankaların mesai saatlerine yönelik tavsiye kararı almıştır. Bu kararda yeni mesai saati 12.00 ile 17.00 arası olarak belirlenmiştir. Buna ilişkin olarak bazı bankalar mesai saatlerini değiştirmiştir.

23/03/2020
Bazı vergi beyannamesi verme ve ödeme sürelerinin uzatılması

• Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 126 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile; KDV beyannamesi verme ve ödeme sürelerinin 24/04/2020 gün sonuna kadar, 2020 Şubat BA/BS Form bildirimlerinin verilme süresinin ve elektronik defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile elektronik defter beratlarının yüklenme süresinin 30/04/2020 gün sonuna kadar uzatılmasına karar verilmiştir.
Rekabeti bozan davranışlara ilişkin idari para cezaları
• Rekabet Kurumu gıda piyasasındaki rekabet bozucu aktörler (üretici, aracı, taşımacı, nihai satıcı gibi her türlü aktör) için en ağır idari para cezası uygulayacağı ihtarında bulunmuştur.

24/03/2020
Mücbir sebep hükümlerinden faydalanacak mükellefler

• 518 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılacak mükellefler açıklanmıştır. Buna göre;
- Salgından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; perakende, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, yiyecek ve içecek hizmetleri faaliyetinde bulunan mükelleflerin,
- Geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin,
01/04/2020 ila 30/06/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.
• Mücbir sebep kapsamında olan Şirketlerin Nisan, Mayıs, Haziran ayına kadar verilmesi gereken; prim hizmet, KDV, muhtasar beyanname, BA BS Bildirimleri, elektronik defter beratları yükleme süreleri Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ertelenmiştir.
• Buna göre şirketler mücbir sebep kapsamında olup olmadığını İnteraktif Vergi Dairesi’nden öğrenilebilirler.
İyi tarım uygulamaları destek şartları değişmiştir.
• Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2019/46)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2020/10) ile iyi tarım uygulamaları desteği şartları değiştirilmiştir.
Süpermarketler için tedbirler
• İçişleri Bakanlığı’nın ek genelgesi ile marketlerin 09:00-21:00 saatleri arasında hizmet vermesi, depolar, idari bürolar vb. hariç olmak üzere, market içindeki en fazla müşteri sayısının müşteriye doğrudan hizmet sunulan toplam alanın onda biri kadar olacak şekilde; örneğin marketin müşterilerin hizmetine sunulan alanı 100 metrekare ise aynı anda içeride en fazla 10 müşteri olması gerekmesine karar verilmiştir.
Limanlarda tedbirler
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Çeşme Ulusoy Limanında 4 gümrük memurunda Covid-19 testinin pozitif çıktığı, tüm personelin değiştirilmesi şartıyla liman faaliyetlerinin devam edilmesine karar verildiği, Çeşme- Trieste (İtalya) Ro-Ro hattında da sadece kargo taşımacılığı yapılmakta olup yolcu veya şoför alınmadığı, gemilerin İtalya’daki Trieste Limanı’ndaki yük operasyonlarını asgari münasebet ile yapıldığı, gemilerin Çeşme Limanı’na gelişlerinde alınan önlemler genişletildiği ve bu kapsamda tüm kontrolleri Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ile koordineli olarak yapıldığı, şu ana kadar gemilerde çalışan gemi adamlarında Korona virüse rastlanılmadığı kamuoyuna açıklanmıştır.

25/03/2020
Tarımsal üretim için kredi şartları

• T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Esasları Tebliği (Tebliğ No: 2020/4) Resmi Gazete’de yayımlanmış, kullandırılacak kredi şart ve detayları düzenleme altına alınmıştır.
Irak’a ihracat
• Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada Irak Habur Sınır Kapısı’ndaki ticari geçişlerin kontrollü olarak gerçekleştirildiği, Irak’a yapılan ihracatın Habur-İbrahim Halil Gümrük Kapıları arasında temassız olarak gerçekleştirildiği, yabancı sürücülerin ülkeye girişine izin verilmediğini belirtmiştir.
Gümrük işlemlerinde süre aşımı
• Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü internet sitesinde Gümrük işlemlerinde süre aşımlarına ilişkin duyuru yayımlamıştır. Buna göre; geçici ithalat rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi, hariçte işleme rejimi veya geçici ihracat kapsamında gümrük idaresince verilen izin süresi 01/02/2020 veya sonrasında dolan veya dolacak eşya için, izin süre sonu, yükümlü tarafından herhangi bir başvuruda bulunmasına gerek olmaksızın 30/06/2020 tarihi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda; sürelere uyulamamasından kaynaklı yaptırımlara maruz kalınması söz konusu olmayacaktır. Gümrüğe sunulan eşyanın bekleme sürelerine ilişkin uzatım taleplerinin mücbir sebep olarak değerlendirilebileceğine dair talimat verilmiştir. Böylelikle, söz konusu eşyanın tasfiye edilir hale gelmesi engellenmiştir. Tüm transit süre sınırı aşımlarında para cezası uygulanmamasına karar verilmiştir.
Gümrükle ilgili bazı yükümlülüklerin sürelerinin uzatılması
• Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün yazısında; yükümlü sertifikası sahibi şirketlerin gümrük idaresine bildirim yapma, belge sunma, idarenin bildirdiği eksiklikleri giderme, belgelerde güncelleme yapma yükümlülüklerinin sürelerininin olayların 19/03/2020 tarihi itibariyle vuku bulmuş olması halinde ikinci bir bildirime kadar durdurulduğu, önlemler kaldırıldıktan sonra sürelerin kaldığı yerden devam edeceği, 19/03/2020 sonrasında vuku bulan olaylar için önlemler kaldırılıncaya kadar sürelerin işlemeye başlamayacağı bildirilmiştir.

26/03/2020
Çeşitli konularda Torba Kanun

7226 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Torba Kanun”) Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Şirketinizi ilgilendirebilecek Kanun değişiklikleri aşağıdaki gibidir:
Elektrik ve doğalgaz ödemelerinin ertelenmesi
• Afetler nedeniyle afet yaşanılan yerlerde elektrik ve/veya doğal gaz tüketim bedellerinin bir yıla kadar ertelenmesine Cumhurbaşkanınca karar verilebilecektir.
Telafi çalışması süresi
• İş Kanunu’nun 64. Maddesi’ndeki çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırılma süresi her gün 3 saat olmak üzere 4 ay olmuştur.
Kısa çalışma ödeneği
• Kısa çalışma ödeneği şartları yeniden belirlenmiştir. Buna göre (i) kısa çalışma başlama tarihinden önceki son üç yıl içinde 450 gün işsizlik sigortası primi ödemiş ve (ii) kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün bir iş sözleşmesine tabi olarak çalışmış çalışanlar, COVID-19 kaynaklı kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilme imkanı tanınmıştır. COVID-19 kaynaklı kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için işverenlerin bu dönemde işçi çıkarmaması gerekmektedir. Bu kuralın istisnası, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/1-II numaralı maddesinde yer alan, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri yüzünden haklı sebeple gerçekleştirilen iş sözleşmesi fesihleridir. Sigorta primlerinin tamamlanması bakımından da bazı imkanlar getirilmiştir.
Kredi borçlarına ilişkin düzenlemeler
• Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 24/03/2020 tarihinden önce olup da; kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek veya tüzel kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir.
İşyeri kira bedellerinin ödenmesi ve işyeri kira sözleşmelerinin feshi
• 01/03/2020 tarihinden 30/06/2020 tarihine kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenememesi kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi olmayacaktır.
Yargıda sürelerin durdurulması
• Dava açma, icra takibi başlatma, şikayet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; İdari Yargılama Usulü Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda taraflar bakımından belirlenen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13 Mart 2020 tarihinden itibaren,
• İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirtilen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler ise 22 Mart 2020 tarihinden itibaren 30 Nisan 2020 tarihine kadar durdurulmuştur.
• Kanun ile durdurulan bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren (1 Mayıs 2020) işlemeye başlayacaktır. Durma süresinin başladığı tarih (13 Mart 2020 veya 22 Mart 2020) itibarıyla bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler ise durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılacaktır.
Aşağıdaki süreler bu Kanun’un kapsamı dışında bırakılmıştır:
- Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için kanunlarda düzenlenen zamanaşımı süreleri;
- CMK’da düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler;
- HMK’da düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler.
Kanun uyarınca, durma süresi içinde yapılan ödemeler kabul edilir ve taraflardan biri, diğer tarafın lehine olan işlemlerin yapılmasını talep edebilir.
Bununla birlikte, mahkeme yargılamasına alternatif olan ve yargılama sonunda mahkeme kararı gibi nihai ve bağlayıcı karar verilen tahkim yargılamalarına yönelik olarak bu şekilde açık tedbirler alınmamıştır.

27/03/2020
Kişisel Verileri Koruma Kurumu Duyurusu

• Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Covid-19 salgını özelinde kişisel verilerin işlenişi ve aktarımlarıyla ilgili bazı istisnaların gündeme gelebileceğinin ancak yine de kanunun genel lafzına ve ruhuna aykırı davranmamak gerektiğinin, istisnai koşullarda bile esas olanın veri güvenliği olduğunun altını çizen bir duyuru yayımlamıştır. 27/03/2020 tarihli bu duyurunun dikkat çeken kısımları aşağıdadır:
- Şirket içerisinde salgına yakalanan bir çalışan var ise bu durum şirketin tümüne sirküle edilebilir. Ancak bu yapılırken çalışanın adi ve kişisel belirleyici özellikleri gizli tutulmalıdır.
- Hasta çalışanın kimliği ancak ve ancak kamu otoritelerine karşı açık edilebilir. (Bu durumda her ne kadar "kamu sağlığı" devreye girdiği için hasta çalışandan "açık rıza" alınmasına gerek olmasa da, kendisine yazılı bir bildirim yapılarak kimliğinin kamu otoriteleriyle paylaşılacağının haber verilmesi yerinde olur kanaatindeyiz.)
- Diğer taraftan, bu olağanüstü durum sebebiyle çalışanların tümünden, son zamanlardaki seyahat öyküsü veya hastalık belirtileri gösterip göstermedikleri bilgisi talep edilebilir. Normalde talep etme hakkiniz olmayan bu bilgiyi, bu istisnai durumda da ancak "makul bir gerekçeniz var ise talep edebilmektesiniz. Örneğin, Şirketinizde çalışan ve kronik hastalığı ya da yaşı sebebiyle risk gurubunda sayılan diğer çalışanları korumak için önlem amacıyla talep etmeniz makul gerekçe sayılabilir.
- Evden çalışma meselesiyle ilgili olarak da su husus önemlidir. Evden çalışılıyor olması şirketlerin veri güvenliği sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Yani, bilgi sızıntısı çalışanın evdeki bilgisayarından ya da evde çalışma koşullarından kaynaklı da olsa şirket bu sızıntıdan sorumludur. Bu yüzden şirketler, evde yapılan çalışmalar açısından da kişisel verilerin güvenliğini sağlamak amacıyla idari ve teknik tedbirleri almaya devam etmelidir. Bu tedbirler, veri trafiğinin güvenlik protokolleriyle gerçekleştirilmesi, antivirüs sistemlerinin ve güvenlik duvarlarının güncelliğinin sağlanması dahil her turlu idari ve teknik tedbiri kapsar.

28/03/2020
Kredi kartı faiz oranları

- Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2016/8)’de Değişiklik yapılmasına Dair 2020/10 Sayılı Tebliğ ile Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 1,25 olarak yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 1,00 olarak değiştirilmiştir. Aynı Tebliğin 5 inci maddesi de değiştirilerek Türk lirası cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 1,55; yabancı para cinsinden kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami gecikme faiz oranı yüzde 1,30 olarak değiştirilmiştir.

30/03/2020
Vergi borçlarının kredi kartı ile ödenmesi

- Gelir İdaresi Başkanlığı 50.000 TL’ye kadar olan çeşitli vergi borçların İnteraktif Vergi Dairesi uygulaması üzerinden anlaşmalı bankaların kredi kartlarıyla ödenebileceğini açıklamıştır.
Duruşma, müzakere ve keşiflerin ertelenmesi
- Hakimler ve Savcılar Kurulu, ivedi işler haricinde ilk derece adli ve idari yargı mercileri ile bölge adliye ve bölge idare mahkemelerine ait duruşma, müzakere ve keşiflerin 30/04/2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar ertelenmesine, tutuklu ve acil işler dışında kamu davasının açılmasının 30/04/2020 tarihine kadar ertelenmesine, erteleme süresince adli hizmetlerin tamamen durması gibi bir durumun söz konusu olmadığına, suç ve suçlulara ilişkin ihbar ile şikâyetlerin devam ettiğinin duyurulmasına karar verilmiştir.
Ticaret şirketlerinin kar dağıtımı ile ilgili tavsiye
- Ticaret Bakanlığı tarafından Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB) iletilen 31/03/2020 tarihli yazıda, Covid-19 virüsü nedeniyle sermaye şirketlerinin öz kaynaklarını korumasının önemine işaret edilerek, “Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Ticaret Bakanlığı Temsilcileri Hakkında Yönetmeliği’nin” 13/5 inci maddesine dayanılarak, kamunun iştiraki olan şirketler hariç olmak üzere; sermaye şirketlerinin 01/04/2020 tarihinden itibaren yapılacak genel kurul toplantılarında, “geçmiş yıl kârlarının dağıtıma konu edilmemesi, dağıtım tutarının 2019 yılı net dönem karının %25’ini aşmaması ve yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilmemesi” hususlarını belirtilmiştir. 01.04.2020 tarihinden önce yapılan genel kurullarda alınan kararlar aynen uygulanabilecektir. Bakanlığın bu görüşü tavsiye niteliğinde olup, konu hakkında herhangi bir kanuni düzenleme yapılmamıştır.

01/04/2020
Bankaların ticari müşterilerden alacakları işlem ücretleri

- 2020/4 Sayılı Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair 2020/11 Sayılı Tebliğ 29/03/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış, 01/04/2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Gümrük Yönetmeliği değişiklikleri
- Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına dair Yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu Yönetmelik ile gümrük işlemlerinde yaşanan problemler minimize edilmeye çalışılmıştır.

02/04/2020
SGK prim ödeme süresinin ertelenmesi

- Sosyal Güvenlik Kurumu mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükellefler ve mükellef anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının Mart, Nisan, Mayıs sigorta primlerinin Kasım ve Aralık aylarına ertelenmesine ancak Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge ve beyanname ile yapılması gereken başvuruların sürelerinde erteleme olmadığını duyurulmuştur.

03/04/2020
31 ile giriş çıkışlarla ilgili sınırlamalar ve 20 yaş altı vatandaşlara sokağa çıkma yasağı

• İçişleri Bakanlığı Genelgesi büyükşehir statüsündeki 30 il ile Zonguldak’ta kara, hava ve deniz yoluyla yapılacak tüm giriş/çıkışlar ile 01.01.2000 tarihinden sonra doğan vatandaşların sokağa çıkmalarını bazı istisnalar dışında sınırlandırmıştır.
Şehirlere araç giriş çıkışlarında uygulanan istisnaları:
- Temel ihtiyaç (gıda/temizlik vb.) malzemeleri ile ilaç ve tıbbi malzemeler başta olmak üzere tüm ticari faaliyetlerin sürekliliği için gerekli olan ürün ve/veya malzemelerin lojistiği, üretimi ve naklinde yurt içi ve dışı taşımacılık kapsamında görevli olanlar ve araçları
- Yurt içinde ticari yük/yolcu taşımacılığı yapanlar ile uluslararası yük taşımacılığı yapanların transit geçişleri
- Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe enerji arz güvenliğinin ihtiyaç duyduğu malzemenin nakli ve üretiminin gerçekleşmesinde görevli olanlar ve araçları
- İkamet ve işyerleri farklı illerde olan yönetici, çalışan ya da işyeri sahipleri
- Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu görevi ve hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında görevli olanlar
20 yaş altındakilere uygulanan sokağa çıkma yasağının istisnaları
18-20 yaş arasında olup:
- Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar,
- Özel sektörde düzenli çalıştığını sosyal güvenlik belgesiyle ortaya koyanlar,
- Mevsimlik tarım işçileri

10/04/2020
Tüketici Hakem Heyeti Yönetmeliğinde değişiklikler

• Ayda en az 2 defa gerçekleşen Tüketici Hakem Heyeti toplantıları, 10 Nisan 2020'den 30 Nisan 2020'ye (bu tarih dahil) kadar geçici olarak askıya alınmıştır.
• Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği’nin 12/3 maddesi uyarınca istenen bilgi ve belgeleri sunmak için verilen süre, Yönetmeliğin 21/2 maddesi uyarınca raporlarını hazırlamaları için uzmanlara verilen süre ve Yönetmeliğin 25/1 ve 27/2 maddeleri uyarınca Tahkim Kurul Kararlarının taraflara bildirilme süresi 13 Mart 2020'den (bu tarih dahil) 30 Nisan 2020'ye (bu tarih dahil) kadar geçici olarak durdurulmuştur. Bilgi ve belgelerin sunulması için verilen sürelerin bitimine , sürelerin durma tarihinden itibariyle on beş gün veya daha az kaldıysa, bu süreler durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlayarak on beş gün uzamış sayılacaktır.

14/04/2020
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyanına Geçiş Süresi Ertelendi

- 04/04/2020 tarihli ve 31089 sayılı Resmi Gazete'de, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Tebliği’nde (Sıra No:1) değişiklik ile ilgili 8 no’lu Tebliğ yayımlanmış olup muhtasar ve prim hizmet beyanına geçiş süresi 1 Temmuz 2020 tarihine kadar ertelenmiştir.

16/04/2020
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı'nın Kısa Çalışma Ödeneği ve İş Sözleşmelerinin Sona Erdirilmesinin Yasaklanmasına İlişkin Açıklamaları

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen korona virüs salgınına karşı ekonomik önlemler içeren kanun teklifi aşağıdaki açıklamaları yapmıştır;
- Kısa Çalışma ödemelerinin hızlı bir şekilde yapılması için uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeyerek, işverenlerin beyanları doğrultusunda ödemeler gerçekleştirilecektir.
- 3 aylık süre boyunca, iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında, iş veya hizmet sözleşmeleri feshedilemeyecektir. Fesih halinde, her bir işçi için feshin yapıldığı tarihteki brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
- Ücretsiz izne ayrılan ve Kısa Çalışma Ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15 Mart sonrasında iş sözleşmesi feshedilen işçilere, ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar aylık 1.177TL gelir desteği sağlanacaktır.
Haftasonu Sokağa Çıkma Yasağı
• İçişleri Bakanlığı 10.04.2020 tarihli ve 89780865-153-09.04.2020 sayılı genelgesi ile 17 Nisan 24.00 ile 19 Nisan 24.00 saatleri arasında 30 Büyükşehir ve Zonguldak il sınırları içerisinde, aşağıda belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, Sokağa Çıkma Yasağı ilan edildiğini duyurmuştur.
Büyükşehir statüsündeki 30 şehir:
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Istanbul, Izmir, Kahramanmaras, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Mugla, Ordu, Sakarya, Samsun, Sanliurfa, Tekirdag, Trabzon, Van

İstisnalar:
Açık olacak işletme ve kurumlar:
- Ekmek üretimi yapılan fırın ve / veya fırın lisanslı kuruluşlar,
- Tüm sağlık ürünlerinin ve tıbbi malzemelerin (tıbbi maskeler dahil) üretildiği işyerleri,
- Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler,
- Zorunlu kamu hizmetlerinin bakımı için gerekli kamu kurum ve kuruluşları (huzurevi, yaşlı bakım merkezi, rehabilitasyon merkezleri, acil çağrı merkezleri gibi)
- Her 50.000 kişi için birer adet olmak üzere valilikler / kaymakamlıklar tarafından belirlenecek akaryakıt istasyonları ve veteriner klinikleri,
- Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet gösteren büyük tesisler ve işletmeler (Tüpraş, termik ve doğal gaz çevrim santralleri)
- PTT ve kargolar gibi dağıtım şirketleri,
- Hayvan barınağı, çiftlik ve bakım merkezleri, konaklama tesisleri,
Yasaktan muaf tutulan kişiler:
- Genelge uyarınca açık olacak işyerlerinin yönetici, görevli veya çalışanları,
- TBMM çalışanları,
- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar,
- Acil çağrı merkezler çalışanları,
- Birinci derece yakınlarının cenaze defin işlemlerini gerçekleştirecek ve katılacak olanlar,
- Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. sistemlerin sürdürülmesinde görevli olanlar,
- Yurt içi ve dışı taşımacılıkta görevli olanlar,
- Gazete, radyo ve televizyon kuruluşlarında görevli olanlar,
- Yaşlı bakımevi, çocuk evleri vb. sosyal merkez çalışanları,
- PTT, kargo ve su dağıtım şirketi çalışanları,
- Demir/çelik ve cam sektörü vb. sektörlerde faaliyet yürüten işyerlerinin, fırın, soğuk hava depoları gibi çalışması zorunlu bulunan
- Bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık ürünlerinin hasatında çalışacaklar,
- Fırınlarda üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ve çalışanlar,
- Kızılay koordinesinde kan ve plazma bağışı için randevusu olanlar.
 Yaptırımlar
Alınan kararlara uymayan vatandaşlara, Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282. maddesi gereğince 3.150TL idari para cezası verilmesi ve aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, Türk Ceza Kanunu’nun 195. maddesi kapsamında konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin ise 2 yıldan 1 yıla hapis cezası uygulanması gibi adli işlemler başlatılacaktır.
Noterler için elektronik randevu sistemi uygulaması başlamıştır
• Türkiye Noterler Birliği, korona virüsü azaltmaya yönelik tedbirlerin bir parçası olarak, e-randevu sistemini uygulamaya koymuş ve böylelikle noterlerde sosyal mesafenin korunması amaçlanmıştır.

17/04/2020
• 17.04.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı Kanun ile yapılan önemli değişiklikler aşağıda özetlenmiştir;

- 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na eklenen Geçici Madde 13 ile;
  •  Sermaye şirketleri, 30/9/2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca %25’i kadarının dağıtımına karar verebilecektir. Geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemeyecek olup, yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi veremeyecektir. 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının %25’ini aşan kısma ilişkin ödemeler 30/9/2020 tarihine kadar ertelenecektir.
  •  Madde ile getirilen sınırlama, devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler hakkında uygulanmayacaktır.
- 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’na “Fahiş Fiyat Artışı, Stokçuluk ve Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu” başlıklı Ek Madde 1 eklenmiş ve kanunun 18.maddesinde değişiklik yapılmıştır. Buna göre, üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapamayacaktır. Fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına yönelik düzenlemeler yaparsa, gerektiğinde denetim ve incelemelerde bulunarak idari para cezası uygulanacaktır. idari para cezalarını uygulama yetkisi Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu aittir.

- Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa geçici madde 13 eklenmiştir. Eklenen maddeye göre;

  •  30/9/2020 tarihine kadar 6507 sayılı Kanun kapsamında el konulan aşağıda sayılan malzemeler, delil olarak saklanmasına gerek bulunmaması halinde yeteri kadar numune alındıktan (bunun mümkün olmaması halinde her türlü ayırt edici özelliği tespit edildikten) sonra, el koyan idare veya ilgili kamu kurumu tarafından soruşturma evresinde hâkim veya kovuşturma evresinde mahkemeden tahsisi talep edilebilir.
1. Tıbbi cihaz ve malzemeler,
2. Test materyali,
3. Plazma, etil alkol, izopropil alkol, gliserol,
4. Maske, eldiven, tulum, galoş,
5. Kolonya, dezenfektan, dezenfeksiyon cihazları,
6. Solunum cihazı, yoğun bakım malzemesi,
7. Ilaç, aşı, ilk yardım araç-gereçleri ve bunların üretiminde kullanılan cihaz ve malzemeler.
Talep üzerine verilen kararlara karşı itiraz edilebilecektir.
- İşsizlik Sigortası Kanunu'nun Geçici Madde 23/2'nin son cümlesine “başvurular,” ibaresinden sonra gelmek üzere “uygunluk tespitleri hariç olmak üzere” ibaresi eklenmiştir. Bu değişiklik ile kısa çalışma ödeneğine eksiksiz ve tam belgelerle başvuran tüm işverenlere kısa çalışma ödeneği sağlanacaktır.
- İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen Geçici Madde 24 ile;
  • Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte iş sözleşmesi bulunmakla birlikte 4857 sayılı Kanunun Geçici 10. Maddesi uyarınca işveren tarafından ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile 15/3/2020 tarihinden sonra 51. madde kapsamında iş sözleşmesi feshedilen ve bu Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve 4857 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 16.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar, Fondan günlük 39,24 TL destek verilecektir.
  •  Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılamayacaktır.
  • Birinci fıkra kapsamında ücretsiz izne ayrılarak ödenekten yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki 4857 sayılı Kanunun 39. maddesince belirlenen aylık brüt asgari ücret tutarında çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerince idari para cezası uygulanacaktır ve ödenen ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
  •  Bu madde kapsamında ödenekten yararlananlardan 5510 sayılı Kanuna göre genel sağlık sigortalısı ve ya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına girmeyenler, aynı Kanunun 60/1/g bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve primleri Fondan karşılanacaktır.
  •  Bakanlık, ödemenin usul ve esaslarını belirlemeye tereddütleri gidermeye yetkilidir.
  • - İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen Geçici Madde 25 ile;
  •  Covid-19 sebebiyle işverenlerin, zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecektir.
  •  İşverenin hatalı bilgi vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.

İLETİŞİM
“Hukuk karmaşık bir konudur. Eğer görmezden gelirsen bu büyük bir soruna neden olabilir.”